Petar Tuskan (1978) benut het schilderij als een bron van inzicht. Een belangrijke drijfveer is zijn fascinatie voor het menselijk bewustzijn. Paradoxaal, als zo vaak, komt hij dichter tot de essentie daarvan door zich tijdens het schilderen vooral op het onbewuste te verlaten, zich in zekere zin in het schilderen te verliezen, zo de gekende wereld achter zich te laten en een nieuwe, eigenstandig tot leven gebrachte wereld te betreden. De wereld die Tuskan al schilderend creëert, is er een vol contrasten. Tuskan heeft patent op een palet vol prachtige kleuren waaruit zachtmoedig een grote intimiteit naar voren komt. Maar tegelijk lijken die kleuren als een soort floers te dienen, een dun filter tussen de kijker en de hevige emoties die uit veel van Tuskans werken spreken. Zijn oeuvre raakt aan de grootste onmacht, het diepste verdriet, maar het heeft tegelijk een vanzelfsprekendheid die op een onorthodoxe manier troost. Tuskans schilderijen zijn even spontaan, doorvoeld, als doordacht en precies. Ze kunnen tegelijk innig mooi en ontwrichtend en ze zijn niet alleen zelf roesachtig, maar vooral ook de weerslag van een roes, niet als vlucht in extase, maar het soort roes dat je binnenstebuiten keert en jezelf ten diepste kennen leert. [Mischa Andriessen]

Een boek, waarnaar door de liefhebbers van het werk van Ad Arma al enige tijd verwachtingsvol wordt uitgekeken. Deze uitgave bevat werken die gemaakt zijn tussen 2007, het jaar waarin Ad tot ‘Kunstenaar van het Jaar’ werd gekozen en 2021, toen hem de titel ‘Briljanten Kunstenaar’ ten deel viel. In 1979, direct na voltooiing van de Academie voor Beeldende Kunst Artibus, is Ad als autonoom kunstenaar begonnen. Experimenterend, onvermoeibaar zoekend naar vorm en eigen beeldtaal in diverse technieken. Als beeldhouwer, maar vooral als graficus naam gemaakt met unieke kleuretsen, die in talrijke collecties zijn opgenomen. Inmiddels 43 jaar vakmanschap ontwikkeld in een aantal disciplines: bronzen sculpturen, glasobjecten, keramiek en keramische installaties, olieverfschilderijen, grafiek/mixed media en aquarellen. Ad werkt vaak seriematig en kiest voor elk thema de meest geeigende techniek. Thema's die regelmatig terugkomen zijn het verglijden van de tijd, vergetelheid, de kwetsbaarheid van de mens. Maar ook groeiprocessen, de voortdurende verandering als enige constante. De vele reisimpressies, opgedaan tijdens werkreizen in o.a. Japan, India, Nepal zijn vastgelegd in etsinkt, verf en klei. Zie de serie ‘Reisspiegels’ , olieverf op doek. De laatste serie olieverfdoeken ‘About Nature’ wordt breed uitgelicht in dit boek. Deze werken gaan over de energie in de natuur, beweging en kleurvelden, zowel expressief als ingetogen. In dit boek zijn ongeveer 170 werken opgenomen uit de afgelopen 15 jaar. Een prachtig en interessant overzicht van een breed oeuvre.

Hij schildert in 2022 een halve eeuw. Toch is Harry Knopperts vooral bekend bij de liefhebbers van zijn werk, hoewel hij als jong schilder aandacht trekt, ook internationaal. Dan werkt hij realistisch, later expressionistisch. In een interessante zoektocht ontwikkelt hij vanuit dat expressionisme zijn inmiddels heel persoonlijke techniek, stijl en daarmee ook heel eigen – figuratieve – beeldtaal. Juist de volstrekte eigenheid van het latere werk heeft geleid tot een groeiende waardering onder vooraanstaande kunsthistorici, ook omdat Knopperts inhoudelijk thema's behandelt die altijd en voor iedereen relevant zijn. Bij een expositie in 2013 omschrijft Henk van Os, oud-hoofddirecteur van het Rijksmuseum, het werk als 'verbluffend'. Zo zijn er meer en daarmee lijkt de tijd rijp om Knopperts nu ook onder de aandacht te brengen van een breder publiek. Het boek verschijnt bij een tentoonstelling van zijn nieuwste werk (2017-2022) in Dat Bolwerck in zijn geboortestad Zutphen. Als hij vijftien is, wordt Knopperts toegelaten tot de Academie voor Beeldende Kunsten in Arnhem, zonder de vereiste vooropleiding, wegens: uitzonderlijk talent. Direct na zijn afstuderen wint hij in Frankrijk de eerste prijs van de Salon International Jeune Peinture, Jeune Photo met een uiterst realistisch geschilderd drieluik. Al snel voegt hij aan dat realisme een vervreemdende, bijna surrealistische sfeer toe. Critici vergelijken daarom zijn werk dan met dat van Carel Willink en bij zijn eerste tentoonstelling in Nederland wordt in 1977 opgemerkt dat Knopperts voor 'een jongeman van 22 al een belangrijk schilder te noemen' is. Intermenselijke relaties zijn het centrale thema in zijn vroege werk, in het bijzonder de verhouding tussen de seksen. Met soms een ambigue genderidentiteit van zijn protagonisten is hij zijn tijd ver vooruit. Dat blijft zo als hij in 1982 abrupt breekt met het realisme. Als hij vanaf de vroege jaren negentig op zoek gaat naar zijn echte artistieke eigenheid verlegt Knopperts regelmatig zijn aandacht al naar een ander onderwerp: de plaats van de mens in de natuur. Hij toont hoe de mens tegelijk verantwoordelijk is voor de vernietiging en voor de instandhouding van zijn natuurlijke habitat. Dat thema domineert zijn werk sinds hij rond het begin van het nieuwe millennium zijn volkomen eigen beeldtaal heeft gevonden. In zijn nieuwste schilderijen voegt hij daaraan nog een component toe: de plaats van de mens in het universum. Zo blijft het werk van Knopperts altijd actueel. Na een algemene inleiding worden de technische, stilistische en thematische ontwikkelingen in het werk van Knopperts in onderlinge samenhang beschreven in korte, rijk geïllustreerde hoofdstukken. Daarnaast is er ruim aandacht voor zijn indringende portretten. Afsluitend is er een oeuvre catalogus, een noodzaak omdat Knopperts zijn werk niet signeert; wellicht heeft dat bijgedragen aan zijn relatieve onbekendheid. Hij vindt dat een koper zijn werk moet kopen omwille van het gecreëerde beeld en niet vanwege de naam die daar onder staat. De catalogus biedt nu de mogelijkheid om zijn oeuvre te identificeren. [Robbert A.M. Nachbahr]

Met voorzichtige en bescheiden stappen probeerde Gebuys de sporen te volgen van de man die een ster werd, maar in zijn hart toch ook de jongen van de straat bleef.Op 16 september 1922 werd Marcel Mouloudji geboren in de Passage de Puebla, in Belleville. Hij woonde in zijn jeugd ook in Menilmontant en op Montmartre. Hij was een jongen van de straat, van de straat in Parijs. Dankzij een bijzondere ontmoeting bij de Communistische Jeugdbeweging met mensen uit de wereld van de cultuur, belandde hij in het Theatre de l’Atelier. Hij werd toneelacteur, ging de straatjongen in films spelen, begon met de eerste voorzichtige stapjes te zingen. Dit jaar is het honderdste geboortejaar van Mouloudji. Onder die naam werd hij het meest bekend, als zanger van liedjes die een eeuwig leven lijken te hebben, zoals Comme un petit coquelicot, Un jour tu verras en Le Déserteur. Mouloudji, voor vakgenoten Moulou. Een populaire naam in de jaren ’50, ’60 en ’70 van de vorige eeuw. Met dit boek heeft auteur en amant de la chanson Dick Gebuys Mouloudji het respect gegeven dat hem toekomt. Door het beschrijven van zijn leven, het weergeven van zijn gedachten, het ophalen van herinneringen aan hem van getuigen uit zijn tijd. Zo vertelt Gebuys het verhaal van zijn films, zijn boeken, zijn liedjes, van zijn leven en zijn liefdes. Met voorzichtige en bescheiden stappen probeerde Gebuys de sporen te volgen van de man die een ster werd, maar in zijn hart toch ook de jongen van de straat bleef zoals hij in zijn jeugd was – le gavroche.

Wie aan de Bergense School denkt, zal niet direct op de naam Frans Huysmans (Utrecht 1885-Zwolle 1954) komen. Toch kennen velen zijn bekendste schilderijen met als titel ‘Feest in de Rustende Jager’, de twee indrukwekkende figuurstukken uit 1914. De één bevindt zich in de collectie van het Stedelijk Museum Alkmaar, de ander in die van het Singer Laren. De schilderijen zijn veelvuldig afgebeeld in boeken over de Bergense School en over de opkomst van het expressionisme in Nederland. Toch weten weinigen iets over de maker van deze werken. Frans Huysmans zette zijn eerste schreden in het kunstenaarsvak in het atelier voor kerkelijke kunst van Mengelberg in Utrecht. In 1905 verhuisde Huysmans met zijn ouders mee naar Haarlem, waar hij met Savrij, Veldheer en Graadt van Roggen in de duinen werkte. Aanvankelijk schilderde Huysmans in de stijl van de Haagse School. In 1914 veranderde dit toen Le Fauconnier het expressionisme naar Nederland meebracht. Huysmans raakte met hem bevriend en ging mee in de nieuwe stijl. Eind 1913 verhuisde Huysmans naar Schoorl, waar hij deel ging uitmaken van de groep kunstenaars in Schoorl en Bergen, die later aangeduid zou worden als de Bergense School. In 1936 vestigde Huysmans zich in Nunspeet, het kunstenaarsdorp op de noordelijke Veluwe. Frans Huysmans was een veelzijdig talent, die naast zijn werk als kunstschilder ook theaterdecors en kostuums ontwierp. Hij was actief in kunstenaarsverenigingen en ook maatschappelijk actief. Deze publicatie laat zien wie de maker van de schilderijen ‘Feest in de Rustende Jager’ was en wat zijn plaats was binnen de Bergense School. Dit heeft tot verrassende nieuwe inzichten geleid.

“…when I paint, I lose track of time and I step outside myself to a certain degree. While making a series of paintings I can’t even remember what happens during the days.“ For an artist who paints without a preconceived plan Harry Markusse is very well organised. On his ‘quests for a pleasing relationship between colour, form and space’ he makes sure that circumstances are such -in time and space- that the right conditions are present. This way he can afford to lose track of time, to step outside himself. The title of this catalogue ‘Stacked’ refers to his stacked paintings. Collages of preliminary studies and rejected canvases that have minor errors or irregularities are literally stacked on top of each other in Perspex boxes, manipulating their imperfection until they have earned a place in the Stacked series. Jeroen Dijkstra Livingstone Gallery The Hague Livingstone Projects Berlin

Het is 2006: Rembrandt is 400 jaar geleden geboren. Hans de Bruijn schildert een ode aan de grote meester in de vorm van de ruïne van diens geboortehuis in Leiden, dat achteloos afgebroken werd. De ruïne van Rembrandts geboortehuis is voor De Bruijn het symptoom van een algemeen cultureel verval en dit concept stond aan de wieg van dit boek. Maar De Bruijns cultuurkritische ruïne in Leiden staat niet alleen. De kunst heeft het ook elders zwaar te lijden, met de woorden van H.J.A. Hofland (in NRC Handelsblad van 5 mei 2011): …We zijn er langzamerhand aan gewend geraakt dat openbare kunst in Amsterdam stelselmatig mishandeld wordt, maar het is een nationaal schandaal. Eerst de voortdurende mislukkende mega-uitbreiding van het Stedelijk, de nieuwe ingang, de 'Badkuip’ waarmee we ons een knol voor een citroen hebben laten verkopen, het ‘zwervend museum’ waarvan we niets meer horen, het faillissement van de aannemer, uitstel na uitstel van de heropening, en intussen is de collectie nu al voor een halve generatie ontoegankelijk. Deze woorden zijn uit het hart van Hans de Bruijn gegrepen. Hij wijdt een deel van zijn oeuvre eraan door de museumruïnes groots en meeslepend te schilderen. Die ruïnes passen in De Bruijns herschepping van de traditie die hij met zijn conceptueel expressionisme nieuwe dimensies geeft. Als geen ander weet hij daarbij de verf - kleur en substantie - tot leven te wekken en dat is de magie van verf. Hans de Bruijn (1959, Leiden), volgde de Koninklijke Academie in Den Haag en de Rijksacademie in Amsterdam. Hij woont en werkt nu in Leiden.

Na haar jeugd doorgebracht te hebben in Indonesië waar ze van 1942 tot 1945 in Japanse interneringskampen verbleef, woonde Gaby Bovelander (1931-2020) vanaf 1946 op Kasteel Staverden bij Elspeet. In 1953 voltooide zij de kunstacademie in Arnhem, afdeling Monumentale Kunst en Glas-in-Lood. Bovelander voerde veel opdrachten uit voor wandschilderingen in scholen en fabrieken, sgraffiti en wandkleden. In 1965 verhuisde zij naar Hoog Soeren. Het jaar erop nam zij het initiatief om in Apeldoorn een ‘kunstschool’ op te richten, het centrum voor kunsteducatie dat later uitgroeide tot ‘Gigant, Markant in cultuur’. Bovenal was Gaby een gepassioneerd kunstenaar die zich altijd probeerde te vernieuwen, zowel in techniek als in onderwerp. In haar eerste periode als schilder is het surrealisme richting gevend geweest. Het werd haar eigen magisch-realistische stijl, één die zeer herkenbaar is. Desolate landschappen, die bevolkt werden door ‘fantastische’ figuren en vormen. Haar kleurgebruik is dan nog enigszins gedekt: zandkleuren en blauwen. Minutieus schilderen in olieverf en tekenen met potlood op verschillende dragers. De basiskennis van het tekenen is voor haar essentieel. Een compositie, een figuur staat of valt met de juiste opbouw. Daarna kwam er een periode van deformeren en brak de ‘lyrisch abstracte’ periode aan. Abstracte, sobere werken met krachtige composities, waarin subtiel herkenbare vormen terugkeren. Als het schilderen fysiek te zwaar wordt, kiest Gaby er voor om over te gaan op het maken van digitale kunst. Met diverse computerprogramma’s weet zij opnieuw haar zo kenmerkende beeldtaal vorm te geven. In 2016 verschijnt haar digitale boek ‘Banjoe Biroe 10’, over het interneringskamp op Java waar Gaby met haar moeder opgesloten zat. Deze uitgave geeft een representatief beeld van de enorme veelzijdigheid die het beeldend werk van Gaby Bovelander kenmerkt, gekoppeld aan het verhaal over haar leven en opleiding.

Ze ademen een bedachtzame poëzie, de schilderijen van Edwin Smet (1972). Ze zijn teer van kleur, maar tevens bij tijden buitengewoon explosief. Geschilderd met acrylverf, die een geraffineerde zelfwerkzaamheid aan de dag legt en waar de schildershand niet alles over te zeggen heeft. Goedkope tape levert een onbetaalbare bijdrage. We zien bomen. Nooit zijn ze alleen, altijd met meer. Er is ook vaak wel iets van een ven te zien. Maar zijn het daadwerkelijk landschappen? Hoe verhalend is het werk? Waarom komen er geen mensen in voor? Zijn die net opgestapt? En wat moeten we denken van titels als On Earth We Are Briefly Gorgeous en Forêt Zweig? In deze uitgave reflecteert beeldend kunstenaar Edwin Smet met publicist Kees Verbeek over deze en andere vragen. 'For the Longest Time' bevat meer dan 99 afbeeldingen van werk uit de periode 2016-2021 en teksten in het Engels en het Nederlands.

In een eerdere fase van het werk van Warffemius werden de voorstellingen in zijn schilderijen en tekeningen vaak opgebouwd uit twee of meer onderdelen die elkaar herhalen, spiegelen, variëren, versterken of relativeren. Het zijn werken die de toeschouwer de vraag voorleggen om de optelsom van de elementen zelf te maken. In Warffemius' recente werk lijken planten, schimmels en vruchten zelf de compositie van het beeld ter hand te nemen. Wij krijgen een wereld te zien die nog niet volgroeid is, waarin levensvormen onder onze ogen evolueren. Bomen verzamelen miljarden een- en meercelligen, schimmels en insekten rondom hun wortels, waarmee zij de ideale habitat voor zichzelf en voor anderen creëren. Dit is een gebeuren zonder begin en zonder einde, een proces waarin klein en groot er niet meer toe doen, waarop de begrippen belangrijk en onbelangrijk niet langer toepasbaar zijn. Creatie bestaat niet - alles is co-creatie. Evolutie bestaat niet - alles is co-evolutie. In zijn recente tekeningen en schilderijen roept Warffemius een dergelijke, paralelle wereld-in-wording op.

The book Paint to Write consists of two concepts of work by the Dutch painter José Heerkens. The concepts in the book are titled Written Colours and Notation. These series of paintings start from the fundamental concept in her work: putting the colour in the foreground. Colour is a language with many facets and able to create space, light, motion. The energy that comes from the interaction of these colour qualities is translated in her paintings. It is the line that carries the colour and shapes spaces in which everything is connected with everything. In Heerkens’ visual vocabulary, lines and colours are placed in a succession in order to create sentences that we can read. The linguistic elements in her paintings are parallel to the components in every sequentially written or spoken language, including sounds and silences. In addition to colour and line, form, space and light, material and method, the endless stream of thoughts about painting always returns to its basis: life, i.e. paint to live: paint to arrange, to think, to communicate, to search, to learn, to move, to connect, etc. It is the intention to bring her work together in three books and Paint to Write is the first one that will be published. The book applies the English language. To honour language, the introduction in Paint to Write by Italian art historian Valeria Ceregini, is written in both English and her native language, Italian.

With Water on Water, the last of three publications, Dutch artist Joost de Jonge brings his decade-long project, “Painted Poetry & Painterly Poetics – an ekphrastic notion,” to a thunderous conclusion. The weighty volume, brimming with writing from around the globe and rich in the work of de Jonge himself, investigates and celebrates that “ekphrastic notion” by surveying possibilities for cross-disciplinary influence and address. So much work in multi- and intermedia, from the Wagnerian Gesamtkunstwerk to the concrete poetry, graphic notation, and performance art of the mid- and late-20 th century, now seems to subsume into the instant and ongoing spectacle of the digital world. But ekphrasis proposes parallels, not combinations, and reactions among autonomous creative minds rather than collaborations between them. Ekphrasis presumes a mirroring rather than a fusing of artwork, a transposition of form, tone, and meaning from static to kinetic condition, for instance, or from verbal to somatic. Music is seen; poetry is colored – not on a sensate level, as in synesthesia, but on a discursive level. Synesthesia is automatic reaction. Ekphrasis is conscious reaction. Water on Water collects myriad conscious reactions, to de Jonge’s paintings and drawings, to the work of others (such as pioneering video artist Ira Schneider), and to the notion of ekphrasis itself. Commentators – among them such renowned writers as Joy Harjo, Mary Ann Caws, Ricardo Pau-Llosa, and Richard Candida Smith – examine as well as exemplify the concept and its ramifications. The beautifully produced tome is a Festschrift in reverse: instead of honoring an individual, this gathering of art and observation is directed by an individual to honor an idea.